طشت گذاری مراسمی است که همه ساله قبل از رسیدن ماه محرم و آغاز برنامه های عزاداری سرور و سالار شهیدان در مساجد آذربایجانیها و به تبعیت از آنان در مساجد تالش برگزار میگردد .
مراسم طشت گذاری یک همایش بزرگ برای آماده سازی فضای عمومی شهر برای آغاز برنامه هیئتهای عزاداری محسوب می شود . در این همایش بزرگ مذهبی همه اهالی یک منطقه در مسجد محل جمع شده و با اجرای برنامه نوحه سرایی و عزاداری طشت مسجد را آب ریخته و با روش خاصی در محل طشت خانه مسجد قرار میدهند .
در این مراسم معنوی ، طشت یادآور سر بریده امام حسین (ع) است که در شام داخل طشتی گذاشته شده و در حضور اسرا به محضر یزید آورده می شود . و آبی هم که داخل طشت ریخته شده و شیعیان از آن بعنوان تبرک استفاده می کنند ، یاد آور تشنه لبی امام حسین (ع) و یارانش در روز عاشوراست .
در روز طشت گذاری علمها و پرچمهای مساجد نیز برافراشته شده و علمداران که افراد خاصی از معتمدین محلی هستند پیشاپیش طشت گذاران حرکت می کنند . تعدادی از عزاداران نذورات خود را به علمها می بندند و پس از مراسم علمها در جایگاه خاص خود قرار میگیرند که این عمل نیز نشانی بر شروع عزاداریهای محرم است . علامت علمهای مساجد در ظهر عاشورا به نشانه کشته شدن امام حسین (ع) و یارانش سرنگون شده و همین عمل فضای حزن و اندوهی را در مساجد ایجاد می کند .
در روز طشت گذاری مردم محل قربانیهایی را که در طول سال برای برآورده شدن حاجات خود نذر کرده بودند را بریده و نصف آن را خود برداشته و نصف دیگر را بین عزاداران شرکت کننده در مراسم طشت گذاری تقسیم می کنند .
در گذشته های نه چندان دور کشاورزان مقداری از خون قربانی را برداشته و نگهداری میکردند و در بهار آن خون را در خزانه های مزارع برنج ریخته و اعتقاد داشتند این عمل باعث رشد و سرسبزی خزانه های برنج میگردد .
طشت مساجد اشکال مختلف داشته و از جنسهای مسی و برنجی میباشند . قدمت طشتهای مساجد گاها به بیش از صد سال هم میرسد . در هر مسجدی یک نفر مسولیت امورات طشت را بر عهده دارد که به آن فرد طشت دار گفته می شود. جمع آوری و مدیریت نذورات طشت از وظایف اصلی طشت دار است .
