از آنجائیکه شرایط جغرافیایی و ویژگیهای طبیعی سوباتان ، این منطقه را به یکی از مناطق هدف اکوتوریستها تبدیل کرده است ، لذا لازم دانستم اطلاعاتی را در این خصوص در اختیار کاربران عزیز قرار دهم :
تعریف اکوتوریسم از منظر انجمن جهانی اکوتوریسم در سال 1991:
اکوتوریسم سفری است مسؤولانه به مناطق طبیعی ، که موجب حفظ محیط زیست و بهبود زندگی مردم محلی گردد.
چند سال بعد در 1996 م اتحادیهی جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی با بسط تعریف بالا، اکوتوریسم را چنین تعریف کرد:
اکوتوریسم یک سفر و بازدید زیست محیطی مسؤولانه از مناطق طبیعی بکر است که به منظور لذت بردن از طبیعت و درک مواهب آن و ویژگیهای فرهنگی مرتبط با آن انجام می شود ، به طوری که باعث ترویج حفاظت گردد و اثرات منفی بسیار کمی از جانب بازدید کنندگان بر محیط به جای گذارد و شرایطی را برای اشتغال و بهره مندی اقتصادی و اجتماعی مردم محلی(بومی) فراهم کند.
جایگاه اکوتوریسم در بازار توریسم(گردشگری):
از مقایسهی ابعاد گردشگری درشاخهی اکوتوریسم با سایر زمینههای گردشگری ، درمییابیم در حالی که سایر شاخهها به توریسم انبوه، شرکتها، آژانسها و هتلهای بزرگ میاندیشند، فعالان شاخه اکو توریسم(بومگردی) به ندرت با گروههایی بیش از 30 نفر برای هر برنامه سرو کار دارند و نیز از طریق شرکتهای کوچک و استفاده از راهنمایان محلی و امکانات محدود در محیطهای طبیعی فعالیت می کند.
بنابراین یکی از مهمترین اصول برای اکوتوریسم و اکو توریستها این است که:
«رد پا» باید تنها اثری باشد که از اکوتوریسم در طبیعت به جا گذاشته می شود و عکسها و خاطرات سفر نیز تنها یادگاریهایی باشند که از طبیعت نزد اکو توریستها(بومگردان) باقی میماند.
بهتر است شما به عنوان یک اکو توریست اندکی از نمونههای قوانین اخلاقی این صنعت را بدانید:
• برای حفظ و ارتقای یکپارچگی طبیعی مکان های مورد بازدید تلاش کنید.
• به حساسیت های فرهنگی احترام بگذارید.
• در تور، حداقل میزان زباله و ضایعات زیست محیطی را تولید کنید.
• محیط طبیعی مورد بازدید خود را تمیزتر از زمان آغاز، ترک کنید.
• آرامش حیات وحش را بر هم نزنید.
• از محصولاتی که از حیوانات و گیاهان در خطر انقراض تهیه می شوند خریداری نکنید.
• با خرید محصولات بومی به اقتصاد محلی کمک کنید.
• باورها و اعتقادات سنتی و مردمی منطقه را بشناسید و به آنها بیاحترامی نکنید.
• از چیدن گل در طبیعت خودداری کرده و در عوض با عکاسی از آن لذت ببرید.
• از مکانهای خصوصی و مردمان محلی و عشایر (بخصوص زنها و کودکان) بدون اجازه عکاسی نکنید.
• به اماکن مقدس احترام بگذارید.
• هرگز قولی را به عشایر و مردمان روستایی ندهید که نتوانید عمل کنید.
• سعی کنید در محیطهای روستایی و عشایری پوشش شما مناسب باشد.
در ابتدای سخن ادعا شد که سوباتان یکی از مناطق هدف اکو توریستهاست ، ولی مسافران بوم گرد عزیز زمانیکه وارد سوباتان شده و در ابتدا با بازار شلوغ و ویلاهای فشرده و گاهاً چند طبقه و ساخته شده از آهن و سیمان و نا همگون با معماری سنتی منطقه روبرو می شوند ، شاید از ادعای ما دلخور شوند . باید گفت : مرکزیت منطقه وسیع سوباتان به شعاع تقریبی 2 الی 3 کیلومتر کاملاً از شرایط طبیعی خارج شده و بوم گردان عزیز باید از این منطقه فاصله گرفته و مواهب طبیعی را در خارج از آن و در روستاهای اطراف که هیچ تغییر ساختاری در آنها صورت نگرفته جستجو کنند . خوشبختانه مناطقی همچون آلچالق – ساری داش – آبشار ورزان و روستاهایی اطراف سوباتان هنوز از دست تخریبگران طبیعت بدور مانده اند .
البته وظیفه میزبانان و ارائه دهندگان خدمات گردشگری سوباتان است که گروههای بوم گرد را شناسایی نموده و با انتقال آنها به مناطق یاد شده رضایتشان را جلب نمایند .
حقیر این وظیفه را بخوبی ایفا کرده و حتی مکانهایی را در این روستاها شناسایی و هماهنگ نمودهام که در اختیار بوم گردان عزیز قرار دهم .
نمونه ای از خانه های کاهگلی جهت اسکان بوم گردان در روستاهای اطراف سوباتان